'Waarom accepteren we in de zorg ict-systemen die we thuis nooit zouden tolereren?’ Die prikkelende vraag klinkt door in de Platform IZO-bijeenkomst over de samenwerking met IT-partners. Aan het woord zijn drie ervaren chief nursing information officers (CNIO's): Arenda Jansen, Gert de Marie en Arjen Wignand. Zij laten zien hoe bundeling van krachten en de inzichten uit de dagelijkse zorgpraktijk tot betere zorgsoftware leiden om professionals te ondersteunen.
Hoe kunnen we samen tot betere zorgsoftware komen? Een bijeenkomst vol openhartige ervaringen, herkenbare frustraties en vooral: concrete oplossingen.
Twee werelden, één uitdaging
Arenda, trapt af met een rake observatie: “In de medisch-specialistische zorg werken ze met twee dominante softwareleveranciers. Wij in de langdurige zorg maken het onszelf lastig door met tientallen systemen te werken.” Platform IZO-lid Arenda is CNIO in de langdurige zorg (VVT) en werkt onder andere als verpleegkundige in de wijk bij IJsselheem in Zwolle.
Het verschil is inderdaad frappant. Waar ziekenhuizen zich kunnen concentreren op Chipsoft en Epic, kampt de VVT-sector met versnippering. Toch zijn de uitdagingen vergelijkbaar, maar de aanpak verschilt:
- Samenwerking versus vrijheid In de VVT ligt de nadruk op het voorkomen van leveranciersafhankelijkheid. In de MSZ draait het meer om werken met gestandaardiseerde systemen, wat daar voor efficiëntie zorgt. Beide sectoren kunnen leren van elkaars aanpak.
- Betrokkenheid van professionals Het is essentieel om naast ict'ers verpleegkundigen en artsen te betrekken bij ontwikkeltrajecten
- Balans tussen standaardisatie en maatwerk Beide sectoren zoeken naar manieren om efficiëntie te combineren met zorgspecifieke behoeften
Gert de Marie werkte tot kort geleden als CNIO bij Haaglanden Medisch Centrum en is voorzitter van de Chipsoft-gebruikersgroep. Hij verwoordt het treffend: “De kunst is om niet alleen ict'ers, maar vooral de verpleegkundigen en artsen die dagelijks met de systemen werken te betrekken. Zij weten precies wat er waar aan schort.”
Wat werkt wél? Lessen uit de praktijk.
In levendige gesprekken komen succesvolle voorbeelden naar voren. Epic toont hoe besluitvorming kan werken. Het systeem kent een gebruikersvereniging waar jaarlijks wordt gestemd over ontwikkelprioriteiten. “Het is een blauwdruk die ruimte biedt voor maatwerk, maar binnen duidelijke kaders”, licht Arjen toe. Hij is CNIO bij het UMC in Amsterdam.
Bij Chipsoft zien we een andere aanpak:
- Gebruikersgroepen per specialisme, zoals verpleegkundigen
- Een transparant wensenproces via Microsoft Forms
- Gezamenlijke prioritering door zorgprofessionals en leverancier
Gert legt uit: “Het gaat om balans. Aan de ene kant werk je aan standaardisatie voor efficiëntie, aan de andere kant zoek je naar ruimte voor specifieke zorgbehoeften.”
De VVT-uitdaging: versnippering doorbreken
Platformlid Han Huizinga van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland brengt de dilemma's scherp in beeld: “In de langdurige zorg leeft de angst voor één dominante leverancier. Maar moeten we die vrees laten overheersen, of juist samen optrekken?”.
Arenda herkent het spanningsveld: “Voor ons als CNIO's is dit inderdaad lastig. Kies je voor de grote spelers met hun snelle verbindingen, of voor kleinere leveranciers die nog moeten opschalen?”
Toch zijn er lichtpuntjes. Softwareleverancier Nedap toont in de VVT hoe strategische samenwerking werkt. Het houdt in dat er tweejaarlijkse bestuurdersdagen zijn waar CNIO's meepraten over de roadmap: waar moet het naartoe met de IT? Ook zijn er kwartaaloverleggen tussen zorgorganisaties en leverancier en er is direct contact tussen ontwikkelaars en zorgprofessionals tijdens pilots.
Arenda: “Dit is een goed voorbeeld uit de praktijk. Het bewijst dat het mogelijk is om wensen te bundelen binnen de VVT – mits alle partijen echt willen samenwerken.”
Landelijke samenwerking: verbinding tussen cure en care
De behoefte aan afstemming tussen cure en care blijkt groot. Gert: "Wat mij opvalt is hoezeer de wens om langdurige zorg en medisch-specialistische zorg (MSZ) verder te verbinden lééft, zowel bij IZO als in ziekenhuizen.”
De landelijke MSZ-planningstafel toont hoe samenwerking kan werken. Daar wordt gedaan aan gezamenlijke visieontwikkeling door koepels als de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. Gebruikersverenigingen en softwareleveranciers zitten aan één tafel. En er is een duidelijke prioritering op basis van zorgimpact.
“Zo'n structuur zou voor de VVT ook waardevol zijn”, klinkt het uit de groep. “Maar dan wel toegesneden op onze specifieke context.”
Uit de presentatie van de CNIO’s: hoe samenwerking in de MSZ werkt. Bekijk de volledige presentatie op infoizo.nl.
Platform IZO ziet kansen om:
- Kennis te delen tussen cure en care
- Standaarden te bevorderen voor betere samenwerking
- Gebruikersgroepen te versterken in de langdurige zorg Arenda: “We staan voor complexe vraagstukken, van de Wegiz tot Europese EHDS-eisen. Dat kunnen we alleen samen oplossen.”
Concrete tips voor de praktijk van langdurige zorg en ondersteuning
Voor zorgorganisaties die hun opdrachtgeverschap willen versterken, klinken deze adviezen:
- Formeer gebruikersgroepen per leverancier of zorgthema
- Betrek zorgprofessionals structureel bij ontwikkeltrajecten
- Creëer heldere processen voor wensenindiening en prioritering
- Leer van andere sectoren maar pas toe op de VVT-context
“Het belangrijkste is dat we beseffen dat we met de VVT samen sterker staan. Alleen dan kunnen we leveranciers bewegen tot betere oplossingen”, vat een deelnemer het samen.
Blik op de toekomst
“Wat mij hoop geeft”, besluit Arenda, “is dat we vandaag hebben gezien hoe krachtig samenwerking kan zijn. Laten we die energie vasthouden.” Met Europese digitaliseringsdeadlines in zicht (2027-2031) en toenemende zorgcomplexiteit, is samenwerking harder nodig dan ooit. Gelukkig toont dit verhaal dat het kan: gezamenlijk opdrachtgeverschap dat leidt tot software die zorgprofessionals én patiënten echt verder helpt.
Bekijk ook
De presentatie Opdrachtgeverschap richting softwareleveranciers van CNIO's Arenda Jansen, Gert de Marie en Arjen Wignand.
Over Platform IZO
Om de samenhang in de informatievoorziening in de langdurige zorg en ondersteuning te bevorderen, werken achttien organisaties samen in Informatievoorziening Zorg en Ondersteuning (IZO). Platform IZO vindt maandelijks plaats en richt zich voornamelijk op programmalijnen die werken richting het netwerkperspectief.